THE IRISHMAN: Monumentalna odiseja gangsterskog života

Rujan prošle godine obilježilo je 57. izdanje filmskog festivala u New Yorku gdje je premijerno prikazan The Irishman, drama Martina Scorseseja i jedan od najiščekivanijih filmova 2019. godine. Dva mjeseca kasnije objavljen je na Netflixu gdje je ostvario ogroman uspjeh te postao jedan od najgledanijih filmova iste godine.

Snimljen kao ekranizacija romana I Heard You Paint Houses: Frank “The Irishman” Sheeran and Closing the Case on Jimmy Hoffa  (2004) Charlesa Brandta, The Irishman je Scorseseju je donio niz pohvala filmske kritike i publike.

I Heard You Paint Houses

The Irishman je epska kriminalistička drama iza koje stoji niz godina predprodukcije, a okupila je legendarnu glumačku postavu koja u glavnim ulogama uključuje Roberta De Nira, Joea Pescija i Al Pacina.

Riječ je o životnoj odiseji Franka Sheerana (Robert De Niro) koji iz invalidskih kolica u staračkom domu govori o svom životu bivšeg gangsterskog hitmana. Frank Sheeran je Irishman, bivši veteran iz Drugog svjetskog rata i filmski pripovjedač čijem sjećanju i unutarnjem stanju Scorsese podređuje čitav sadržaj.

Riječ je o jednom od najvećih Scorsesejevih ostvarenja od razdoblja Novog Hollywooda. Njegova se epska priča o usponu i padu proteže na 209 minuta te pokriva razdoblje dugog niza godina, a ispunjena je upečatljivim dijalozima, dinamikom, nasiljem i humorom. Životi dopadljivih gangstera koji govore u eufemizmima i metaforama isprepliću se u ambicioznoj višesatnoj evokaciji slavnih filmova poput GoodFellas (1990) i Casino (1995).

The Irishman definiraju izvrsna režija, detaljno strukturirana priča te sjajna glumačka postava i izvedba koje mu osiguravaju status remek-djela jednog od najvećih filmskih autora današnjice. Temeljita narativna struktura koja se ne ustručava baviti detaljima impresivno se razvija i svodi na motive odanosti, prijateljstva, izdaje i nostalgije.

Epska kriminalistička drama

Da nije riječ o Martinu Scorseseju, The Irishman bi se mogao definirati kao once in a lifetime filmsko ostvarenje iza kojeg, osim godina prethodnog rada te dugog i iscrpnog snimanja, stoji monumentalan scenaristički predložak koji je potpisao Steven Zaillian. Ipak, čitava priča najviše može zahvaliti snažnim i naglašenim karakterima na čijim životima te poslovnim i privatnim odnosima počiva narativna struktura te naglašenom stilu, impresivnoj režiji, kameri i montaži te odličnom izboru glazbe.

Ovakvom je filmu bez sumnje teško brojati zamjerke od kojih se dio odnosio na dugu minutažu i de-aging tehnologiju koja je glumačku postavu vratila trideset godina unatrag. Ipak, istoj se tehnologiji, koja je u ovom slučaju maksimalno iskorištena, može zahvaliti što je film uspješno snimljen, a prisjetimo li se Novog Hollywooda, ali i novijih Scorsesijevih radova, sigurno je da priči ovakvoga raspona dugu minutažu ne treba uzimati kao zamjerku.

The Irishman nosi prepoznatljiv autorski potpis. Njegova priča uspijeva spojiti prošlost sa sadašnjošću, a dinamiku i napetost događaja s polaganim napretkom vremena.

Martin Scorsese, koji je nedugo nakon izlaska ovog posljednjeg The Irishmana počeo govoriti o planovima za sljedeći film, je ostao odan vlastitoj poetici te ovim putem poslao ljubavno pismo vrhuncima vlastite karijere i djelima koja su ostala zamapćena kao jedna od najvećih u filmskoj povijesti, a među koja ova kriminalistička drama definitivno spada.